Co to jest druk offsetowy

Druk offsetowy jest obecnie ważnym elementem współczesnego przemysłu poligraficznego, ponieważ jest on podstawową techniką stosowaną do drukowania materiałów na masową skalę. Wykorzystuje się go do drukowania wielonakładowych wydań gazet i czasopism. Dodatkowo druk offsetowy jest ważnym narzędziem marketingowym, używanym w druku reklamowym, czyli produkcji różnego rodzaju materiałów np. ulotek, plakatów i folderów. Z tego artykułu dowiesz się, czym charakteryzuje się druk offsetowy i jak wygląda proces tego typu drukowania.

Co to jest druk offsetowy?

Druk offsetowy jest rodzajem druku płaskiego, pośredniego, ponieważ tej technice, obraz przekazywany jest z płyty na gumowy wałek, a następnie np. na papier. Dzięki temu, że w tym procesie drukowania atrament nie jest bezpośrednio nanoszony na papier, nie ma ryzyka rozmazywania obrazu i druk jest dokładnie odwzorowany.

Dużą zaletą metody druku offsetowego jest więc możliwość szybkiego i efektywnego drukowania ostrych i czystych obrazów oraz tekstu. Dlatego z powodu wysokiej jakości obrazu i ekonomiczności drukowania dużych nakładów jest to obecnie jedna z najpopularniejszych metod druku, która jest wykorzystywana do masowej produkcji gazet, katalogów książek, ulotek i opakowań.

Druk offsetowy – technologie i rodzaje

W metodzie druku offsetowego maszyny drukarskie przenoszą obraz (lub tekst) z płyty offsetowej (formy drukowej) pośrednio, czyli dwuetapowo. W pierwszej kolejności atrament (farba) trafia na cylindry z gumową powierzchnią, a następnie na podłoże docelowe (np. papier, folię, PCV).

W zależności od rodzaju maszyny offsetowej technologia druku jest wodna lub bezwodna, a podłoże drukowe (powierzchnia drukowana) mieć różne formaty (wielkości) i formy (arkusze lub zwoje).

Technologie druku offsetowego

W poligrafii przez wiele lat technologia druku offsetowego opierała się na tylko jednej tzw. mokrej metodzie. Dlatego obecnie technologię druku wodnego nazywa się także tradycyjną. W tradycyjnym druku wodnym wykorzystywane są równoważące (odpychające) się właściwości tłustych atramentów i farb olejowych oraz roztworów wodnych.

W technologi mokrej płyty drukowe mają tzw. obszary obrazowe (hydrofobowe), przyjmujące atrament oraz nieobrazowe, które przyjmują wodę (hydrofilowe). W ten sposób powstają miejsca, w których pozostał atrament, czyli drukowane i tam, gdzie woda go odepchnęła, więc są czyste (niedrukowane).

Odkryty dużo później druk bezwodny to, jak sama nazwa wskazuje technologia, w której w procesie drukowania nie ma konieczności nawilżania płyt drukowych. Stosowane są tu bowiem płyty offsetowe, które w obszarach bezdrukowych pokryte są cienką warstwą silikonu odpychającą atrament. Natomiast brak konieczności używania wody sprawia, że atrament nie jest rozcieńczony i dzięki temu gotowy druk jest bardziej ostry i nasycony kolorami.

Formaty druku offsetowego

Formaty druku są standardowe i zgodne z międzynarodową normą ISO 216, która dopuszcza dwa szeregi formatów: A i B. Formaty w obu szeregach różnią się między sobą rozmiarami, wymiary formatów z szeregu A mają wymiary oparte na zasadzie, że A0 ma powierzchnię 1 m², a każdy kolejny format z serii A jest o połowę mniejszy od poprzedniego. Z kolei formaty serii B są średnią geometryczną z dwóch pośrednich wymiarów serii A, czyli ich proporcje wynoszą 1 do √2​​.

Drukarnie zazwyczaj posiadają drukarki offsetowe drukujące w różnych formatach, w tym także bardzo dużych jak B0 i B1 mogące drukować arkusze w rozmiarze 1450×1060 mm (format B0) i 740×1060 mm (format B1).

Druk offsetowy arkuszowy i zwojowy

W zależności od potrzeb, a także rodzaju maszyny offsetowej można drukować na powierzchni drukowej w formie zwojów (rolek) lub arkuszy. W tym druku podłoże drukowane ma formę arkuszy, a użyta do druku farba jest mazista i bardzo lepka. Tutaj utrwalanie farby odbywa się przez wsiąkanie i polimeryzację, a w przypadku zastosowania farb hybrydowych UV i poprzez polimeryzację z użyciem nadfioletu.

Natomiast, gdy podłoże drukowe ma formę zwojów, do druku używane są farby o mniejszej gęstości i lepkości. W druku zwojowym utrwalenie farby może odbywać się na dwa sposoby: „na zimno” (offest coldset) i „na gorąco” (offset heatset). W pierwszym przypadku farba wsiąka w papier i powoli wysycha, a w drugim najpierw wsiąka w papier, a następnie odparowuje w wysokich temperaturach. Proces drukowania „na zimno” jest powolniejszy, ale ekologiczny, z kolei drukowanie „na ciepło: jest szybkie, lecz zużywa więcej energii.

Zastosowanie druku offsetowego

Ze względu na wysokiej jakości odwzorowanie i nasycenie kolorów oraz możliwość drukowania na różnego typu podłożach druk offsetowy jest stosowany głównie do produkcji materiałów marketingowych i innych wielonakładowych wydruków takich jak:

• ulotki i foldery – małe, składane materiały promocyjne zawierające podstawowe informacje o produktach, usługach lub wydarzeniach;
• broszury – rodzaj obszerniejszych ulotek informacyjnych, które często mają kilka zszytych ze sobą stron;
• katalogi – obszerniejsze publikacje mające formę czasopisma i prezentujące pełną ofertę produktów danej firmy, czy marki;
• wizytówki – kartoniki z logo i danymi kontaktowymi firmy (lub osoby) rozdawane w celach promocyjnych;
• papier firmowy i koperty – dedykowany marce papier z nadrukowanymi informacjami firmowymi i logo, który jest wykorzystywany do korespondencji biznesowej;
• plakaty i banery – są to duże grafiki reklamowe wieszane w celach promocyjnych w miejscach publicznych lub w miejscu danych wydarzeń;
• opakowania produktów – obecnie opakowania służą nie tylko do przechowywania i ochrony produktu, ale także zawierają informacje o produkcie i promują markę;
• zaproszenia i kartki okolicznościowe – kolorowe i dedykowane materiały papiernicze, które można kupić na specjalne okazje.

Podsumowując, druk offsetowy jest obecnie podstawą przemysłu wydawniczego i marketingowego, ponieważ oferuje szybkie wykonanie wysokiej jakości dużych ilości wydruków w niskich cenach. Warto jednak pamiętać, że w celu otrzymania wysokiej jakości wydruku należy wybrać do danego projektu dobrą technikę drukowania, właściwy rodzaj farby oraz dobrze odwzorowany kolor (np. z palety kolorów RAL) i odpowiednie podłoże.

Technologia druku offsetowego, pomimo że jej początki sięgają XVIII wieku, w dalszym ciągu się rozwija, oferując osobom zajmującym się poligrafią oraz ich klientom nowe możliwości.